انواع زعفران و تفاوت های آنها

انواع زعفران و تفاوت های آنها 

کسانی که با زعفران آشنایی دارند، می دانند انواع زعفران متفاوتی در بازار وجود دارد که قیمت های مختلفی دارند. شرکت های متعدد ارائه دهنده این فرآورده، زعفران را در دسته بندی های گوناگون به مشتریان خود ارائه می دهند که در میان تمامی انواع عرضه شده، به صورت معمول سه کلمه دسته، پوشال و سرگل بیشتر به چشم می خورد. اساس تمامی این دسته بندی ها این می باشد که چه قسمتی از رشته مربوط به گل زعفران، در محصول تهیه شده وجود داشته باشد. در واقع منظور از انواع زعفران در تقسیم بندی، محل تولید و یا شرکت های بسته بندی و یا تنوع کشت زعفران نمی باشد و این موضوع تنها به بخش قرمز و زرد رنگ رشته زعفران بر میگردد.

تقسیم بندی زعفران در ایران معمولاً سه نوع اصلی را شامل می شود و انواع دیگر معمولاً حالتی خاص از این سه نوع است. قبل از تشریح انواع زعفران لازم به یادآوری می باشد که منظور از کلاله، قسمت قرمز رنگ و منظور از خامه، بخش زرد رنگ رشته زعفران است.

 

زعفران دسته:

زعفران دسته، اصلی ترین و پایه ای ترین نوع زعفران بوده که از کنار هم چیده شدن و خشک شدن تمامی یک رشته زعفران (شامل کلاله و خامه) به دست می آید. بخش خامه معمولاً 3 الی 5 میلیمتر بوده و بسته به کیفیت زعفران، بخش کلاله می تواند از آن بلندتر یا کوتاه تر باشد. چینش رشته ها بر روی هم یا به حالت یک سویه و یا دو سویه می باشد. در چینش یک سویه، کلاله ها روی یکدیگر و خامه ها نیز بر روی هم قرار می گیرند. در چینش دو سویه، کلاله ها در دو طرف و خامه در وسط قرار می گیرد. در حالت دوم چون بخش زرد رنگ در وسط قرار می گیرد، کلاله جلب توجه بیشتری دارد. از آنجا که دسته بندی رشته زعفران معمولاً توسط بانوان انجام می گیرد، به زعفران دسته، زعفران دخترپیچ یا دسته دخترپیچ نیز می نامند.

زعفران دسته در درجه بندی سازمان ملی استاندارد و نیز استاندارد 1-259، زعفران رشته ای درجه 4 نام دارد. 

قدرت رنگ دهی زعفران دسته بین 120 الی 150 واحد است.

 

زعفران پوشال:

زعفران پوشال در واقع بخش کلاله قرمز رنگ رشته زعفران به همراه 1 الی 3 میلی متر از بخش خامه زرد رنگ می باشد. از آنجا که نسبت به زعفران دسته، مقدار نسبی کلاله بیشتر می باشد، قدرت رنگ دهی آن نیز بیشتر بوده و بسته به کیفیت آن در حدود 170 الی 250 واحد خواهد بود. برخی از افراد به دلیل اتصال کلاله به خامه و کاهش احتمال تقلبی بودن، به این نوع زعفران اعتماد بیشتری دارند.

زعفران رشته ای درجه 1، درجه 2 و درجه 3 در گروه زعفران پوشال قرار می گیرد.

 

زعفران سرگل:

زعفران سرگل، در واقع همان چیزی است که در ذهن اغلب افراد از زعفران وجود دارد. در این نوع، بخش خامه (ریشه) به کلی حذف و کلاله های قرمز رنگ به صورت جدا از هم، زعفران خالص را تشکیل می دهند. علاوه بر سرگل، عناوین سرقلم، سرریشه و ممتاز را نیز برای این نوع زعفران بکار می برند. در برخی موارد از زعفران پوشال به نام سرگل نیز یاد می شود که در این صورت به  دو نوع سرگل نگین و سرگل ممتاز تقسیم می گردد. سرگل نگین در واقع همان تعریف بالا از زعفران سرگل بوده و سرگل ممتاز در واقع بخشی از خامه زرد رنگ را نیز به همراه دارد.

در میان انواع زعفران فوق، قدرت رنگ دهی زعفران سرگل بیشتر از بقیه و در حدود 210 الی 260 واحد می باشد.

مصرف زعفران سرگل به نسبت انواع دیگر، بیشتر مرسوم می باشد.  

در شکل زیر انواع زعفران تشریح شده در این مطلب قابل مشاهده است.

 

 

زعفران نگین پوشال یا پوشال نگین:

 زعفران نگین پوشال در واقع نوع خاصی از زعفران پوشال بوده که در آن رشته های 3 شاخه ای کلاله قرمز رنگ و ضخیم و بدون قسمت خامه (زرد رنگ) از میان رشته های موجود جدا شده و زعفرانی حجیم تهیه می شود. زعفران پوشال نگین فاخرترین و گران بهاترین نوع زعفران بوده و بالاترین قدرت رنگ دهی را دارد (بین 230 الی 270 واحد). تولید و فروش زعفران پوشال نگین، به دلیل پروسه زمانبر و پرهزیته و فعالیت بیشتری که برای فرآوری لازم دارد، در سالهای مختلف معمولاً روند کاهشی دارد.

در برخی موارد این نوع زعفران را به نام سوپر نگین نیز نام می برند.

 

کنج یا زعفران سفید

با جدا کردن زعفران سرگل از دسته، قسمت ریشه باقی می ماند که در ایران به آن زعفران سفید و یا کنج گفته می شود. در اروپا این قسمت به نام White (سفید) یا Style (خامه) معروف است. برخلاف تصور برخی افراد مبنی بر اینکه کنج، نسبت به سرگل عطر بیشتری دارد، بررسی های علمی نشان می دهد مواد ارزشمند زعفران تنها در کلاله قرمز رنگ آن نهفته می باشد. این مواد (مخصوصاً کروسین به عنوان عامل رنگ زعفران)، در اثر حرکت در بافت گیاهی از کلاله به خامه منتقل می گردد، به دلیل وجود رطوبت بیشتر در خامه، در ظاهر عطر بیشتری از خامه به مشام می رسد. کنج زعفران جزء دسته بندی انواع زعفران قرار نمی گیرد، اما به دلیل رنگ و ظاهر زیبای آن و اینکه امکان تقلب ندارد، مورد توجه قرار می گیرد.

 

* جهت خرید انواع زعفران مرغوب و درجه یک به صورت فله، مثقالی و گرمی با ما تماس بگیرید، تا در اسرع وقت براتون هماهنگی ارسال را انجام دهیم.

تلفن: 09332990102